ประตูสู่โอกาสใหม่สำหรับการคุ้มครองทรัพย์สินทางปัญญา ผู้ประกอบการ นักวิจัย ท่านใดที่กำลังมองหาโอกาสในการขยายธุรกิจไปยังตลาดใหม่ ๆ อยู่ เวียดนามอาจเป็นคำตอบที่ผู้ประกอบการหลายท่านอาจกำลังมองหา ด้วยเศรษฐกิจที่เติบโตอย่างรวดเร็ว ประชากรที่มีจำนวนมาก และระบบกฎหมายที่มั่นคง เวียดนามจึงเป็นสถานที่ที่เหมาะสำหรับธุรกิจที่ต้องการปกป้องสิ่งประดิษฐ์ กระบวนการ และการออกแบบ
การยื่นจดสิทธิบัตรในเวียดนามมีข้อดีหลายประการ ค่าธรรมเนียมที่ต่ำ ตลาดที่มีศักยภาพ และระบบการบังคับใช้สิทธิบัตรที่เข้มงวด ล้วนทำให้เวียดนามเป็นตัวเลือกที่น่าสนใจสำหรับธุรกิจที่ต้องการปกป้องทรัพย์สินทางปัญญาของผู้ประกอบการ ในบทความนี้ เราจะมาดูว่าทำไมเวียดนามถึงเป็นอีกหนึ่งประเทศที่น่ายื่นจดจดสิทธิบัตร พร้อมเจาะลึกไปถึงกระบวนการจดสิทธิบัตรของประเทศเวียดนามกันด้วย
1. เเนวโน้มจะเจริญเติบโตทางเศรษฐกิจของประเทศเวียดนามเพิ่มสูงขึ้น
- การลงทุนโดยตรงจากต่างชาติเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง จากนโยบายส่งเสริมการลงทุนจากต่างประเทศให้สิทธิพิธิพิเศษในด้านภาษีและสิทธิประโยชน์อื่น ๆ เพื่ออำนวยความสะดวกในการดำเนินธุรกิจการค้าการลงทุน
– สร้างสาธารณูปโภคต่าง ๆ ให้มีความสะดวกเเละทันสมัยยิ่งขึ้น
– มีนโนบายด้านความปลอดภัย มีกฏหมายที่เข้มงวดเเละมีบทลงโทษที่รุนเเรง สร้างความเชื่อมั่นให้กับนักลงทุน - การย้ายฐานการผลิตออกจากจีนหรือขยายฐานการผลิต
– การกระจายความเสี่ยงทางธุรกิจ เนื่องจากป้องกันได้รับผลกระทบ‘สงครามการค้าระหว่างจีนกับสหรัฐอเมริกา’ - การมีข้อตกลงทางการค้ากับหลายประเทศมหาอำนาจรวม 17 ฉบับ ตัวอย่าง
– Comprehensive and Progressive Agreement of Trans-Pacific Partnership: CPTPP
– EU-Vietnam Free Trade Agreement: EVFTA
– Regional Comprehensive Economic Partnership: RCEP
2. บริษัทเจ้าใหญ่จากต่างชาติเข้ามาลงทุนในเวียดนามหลายเจ้า รวมถึงการพัฒนานวัตกรรมของตัวเอง
- การพยายามพัฒนาเทคโนโลยีเเละนวัตกรรมของตัวเอง อย่าง Vinfast รถยนต์ไฟฟ้า 100% สัญชาติเวียดนาม ที่ก่อตั้งขึ้นในปี 2560 (2017) เป็นบริษัทในเครือของ Vingroup (VIC) ยักษ์ใหญ่ในเวียดนามที่ถือธุรกิจหลากหลาย ไม่ว่าจะเป็น อสังหาริมทรัพย์ ห้างสรรพสินค้า และ โรงแรม
- การดึงดูดบริษัทต่างชาติจากหลายธุรกิจ เข้าไปลงทุนตั้งฐานการผลิตเวียดนามมากยิ่งขึ้น โดยเฉพาะบริษัทสัญชาติเกาหลีเเละญี่ปุ่น ด้วยปัจจัยหลาย ๆ อย่าง ไม่ว่าจะเป็นในด้านของต้นทุนเเรงงานที่ไม่สูงเเละมีฝีมือที่มีคุณภาพ ความพร้อมทางด้านการขนส่ง คมนาคม รวมไปถึงข้อตกลงเรื่องการค้าเสรี จึงทำให้เวียดนามถือเป็นจุดหมายปลายทางที่ทางดีที่ทำให้เหล่านักลงทุนสนใจเข้าไปทำการลงทุน
รูปภาพจาก : 10 บริษัทระดับโลก ที่มีฐานการผลิตในเวียดนาม
3.ข้อมูลการจดสิทธิบัตรในประเทศเวียดนามมีอัตราเพิ่มขึ้น
รูปภาพจาก : Intellectual property statistics – Viet Nam
อัตราการยื่นขอสิทธิบัตรในเวียดนามมีแนวโน้มเพิ่มสูงขึ้นอย่างต่อเนื่อง ในปี 2013-2022 มีการยื่นขอสิทธิบัตรรวมทั้งสิ้น 8,707 คำขอ จากกราฟจะเห็นได้ว่าในช่วงปี 2020 – 2022 มีอัตราการจดทะเบียนที่เพิ่มสูงขึ้นจากหลักร้อยขึ้นเป็นหลักพันเเสดงให้เห็นถึงความก้าวหน้าของการยื่นจดสิทธิบัตรในประเทศเวียดนาม
ข้อมูลสถิติ : Intellectual property statistical country profile 2022 (Viet Nam)
4.ASPEC สามารถเข้ามาช่วยในการยื่นจดสิทธิบัตรภายในประเทศสมาชิก ASEAN รวดเร็วมากยิ่งขึ้น
โครงการ ASPEC คือ โครงการเเลกเปลี่ยนผลการตรวจสอบสิทธิบัตรของอาเซียน (ASPEC) เป็นความร่วมมือครั้งเเรกในการเเลกเปลี่ยนข้อมูลด้านสิทธิบัตรระหว่างสำนักงานทรัพย์สินทางปัญญาของประเทศสมาชิกอาเซียน ได้เเก่ บรูไนดารุสซาลาม กัมพูชา อินโดนีเซีย สปป. ลาว มาเลเซีย ฟิลิปปินส์ สิงคโปร์ ไทย เเละเวียดนาม โดยผู้อื่นขอรับจดทะเบียนสิทธิบัตร จะได้รับประโยชน์จากกระบวนการความร่วมมือดังกล่าว จากวันที่ยื่นคำขอ ASPEC (ASPEC Request Form) จนถึงการรับจดทะเบียน
ASPEC อนาคตการจดสิทธิบัตรใน ASEAN
การจดสิทธิบัตรผ่านระบบ ASPEC Programme เมื่อยื่นสิทธิบัตรในประเทศ 1 ในอาเซียนสามารถที่จะนำผลการตรวจสอบที่ได้รับจดทะเบียน ยื่นเร่งรัดการตรวจสอบการประดิษฐ์ในประเทศอื่น ๆ ภายใน ASEAN ได้ ทำให้ใช้เวลาน้อยลงในการพิจารณา “ผู้ยื่ขอรับจดทะเบียนสิทธิบัตร ที่ประสงค์จะได้รับความคุ้มครองในภูมิภาคอาเซียนจะได้รับประโยชน์ จากโครงการ ASPEC ทั้งประหยัดเวลาเเละลดค่าใช้จ่าย”
รายละเอียดเพิ่มเติม : ASEAN Intellectual Property Portal/ อาเซียนรวมใจ เร่งรัดจดสิทธิบัตรผ่านระบบ ASPEC Programme
กระบวนการจดสิทธิบัตรของประเทศเวียดนาม
สำนักทรัพย์สินทางอุตสาหกรรมเเห่งชาติ (The National office of Industrial Propety – NOIP) หน่วยงานที่รับผิดชอบงานด้านการจดทะเบียนสิทธิบัตรในสาธารณรัฐสังคมนิยมเวียดนาม NOIP เป็นสำนักงานทรัพย์สินทางปัญญาเเห่งชาติเหมือนกันกับไทย
ขั้นตอนการยื่นจดทะเบียน
- เตรียมคำขอ
- ตรวจสอบคำขอ
- ประกาศโฆษณา
- รับจดทะเบียน
- ขอถือสิทธิย้อนหลัง
1. การเตรียมคำขอ
- ผู้ประสงค์ขอรับสิทธิบัตรอาจยื่นคำขอรับสิทธิบัตรด้วยตนเองหรืออาจทำโดยผ่านสำนักงานผู้เเทน ตามกฏหมายในสาธารณรัฐสังคมนิยมเวียดนามเพื่อดำเนินการต่าง ๆ กับสำนักงานทรัพย์สินทางอุตสากรรมเเห่งชาติ เพราะระบบการยื่นคำขอจดทะเบียนทางอิเล็กทรอนิกส์ยังไม่สามารถกระทำได้ในขณะนี้
- คำขอสิทธิบัตรระหว่างประเทศที่ยื่นภายใต้สนธิสัญญาว่าด้วยความร่วมมือทางด้านสิทธิบัตร (The Patent Cooperation Treaty) สามารถยื่นขอรับสิทธิบัตรได้กับนายทะเบียนในฐานะสำนักงาน รับคำขอ (Receiving Office) ในกรณีที่ผู้ขอรับสิทธิบัตรเป็นบุคคลที่มีสัญชาติหรือถิ่นที่อยู่ในสาธารณรัฐสังคมนิยมเวียดนาม
- เอกสารที่ใช้
1. หนังสือมอบอำนาจ รับรองโดยโนตารีพับลิค กรณียื่นผ่านตัวเเทน
2. หนังสือสัญญาโอนสิทธิ (ถ้าผู้ประดิษฐ์เเละผู้ขอรับสิทธิบัตรไม่ใช่บุคคลเดียวกัน)
3. สำเนารายละเอียดการประดิษฐ์ (ต้องไม่ตํ่ากว่า 450 คำ)
– รูปเขียน
– ข้อถือสิทธิ
– บทสรุปการประดิษฐ์ (ฉบับภาษาเวียดนาม)
4. สำเนาคำขอรับสิทธิบัตรที่ได้ยื่นในต่างประเทศเป็นครั้งเเรก ฉบับรับรองถูกต้อง (ในกรณีที่มีการขอถือสิทธิย้อนหลัง) เเละคำเเปลฉบับภาษาเวียดนาม
5. ข้อมูล ชื่อ ที่อยู่ เเละสัญชาติของผู้ขอรับสิทธิบัตรเเละผู้ประดิษฐ์
2. การตรวจสอบคำขอ
- ตรวจสอบจะดำเนินการตรวจสอบเบื้องต้นกล่าวคือ ตรวจสอบความถูกต้องในรูปเเบบของคำขอจดทะเบียนโดยอัตโนมัติ ซึ่งใช้เวลาประมาณ 1 เดือน นับเเต่วันยื่นคำขอ ถ้าคำขอถูกต้องตามรูปเเบบที่กำหนด สำนักสิทธิบัตรจะออกหนังสือเเจ้งการยอมรับว่าคำขอจดทะเบียนเป็นไปตามเงื่อนไขที่กำหนด สำนักสิทธิบัตรจะออกหนังสือเเจ้งการยอมรับว่าคำขอจดทะเบียน เป็นไปตามเงื่อนไขที่กำหนด เเละมีหนังสือเเจ้งวันยื่นคำขอเเละเลขที่คำขอจดทะเบียน
- ผู้ยื่นคำขอจดทะเบียนหรือบุคคลที่สามจะต้องขอให้มีการตรวจสอบในเนื้อหา ภายใน 24 เดือน นับเเต่วันยื่นคำขอรับสิทธิบัตรในครั้งเเรก เวียดนามดำเนินการภายใต้ “first-to-file” ดังนั้นจึงเป็นเรื่องสำคัญที่จะต้องจดทะเบียนสิทธิบัตรโดยเร็วที่สุดเท่าที่เป็นไปได้ ตามมาตรา 90 ของกฎหมายทรัพย์สินทางปัญญาของเวียดนาม จะมีการจดสิทธิบัตรให้แก่บุคคลที่ยื่นคำขอรับสิทธิบัตรเป็นคนแรกสำหรับการประดิษฐ์
3. การประกาศโฆษณา
คําขอรับสิทธิบัตรการประดิษดิฐ์ จะได้รับการประกาศโฆษณาเพื่อการคัดค้านใน เดือนที่ 19 นับจากวันที่ยื่นคำขอ หรือ วันที่ได้ยื่นคำขอรับสิทธิบัตรเป็นครั้งเเรก หรือวันที่ก่อนหน้านั้นเมื่อได้รับคำร้องขอจากผู้ยื่นคำขอ
4.การรับจดทะเบียน
- ขั้นตอน / ระยะเวลา การจดทะเบียนจะใช้เวลาประมาณ 12 เดือน ในการตรวจสอบเนื้อหาสาระของสิ่งประดิษฐ์ นั้บตั้งเเต่วันที่ยื่นคำขอให้ตรวจสอบ
- ถ้าการประดิษฐ์ที่ได้ยื่นขอรับสิทธิบัตรมีคุณสมบัติครบถ้วนตามกฏหมาย เเละ ผู้ขอรับสิทธิบัตรได้ชำระค่าธรรมเนียมตามที่ได้กำหนดไว้ สำนักทรัพย์สินทางอุตสาหกรรมทางอุตสาหกรรม เเห่งชาติออกหนังสือคู่มือรับจดทะเบียน
5.การขอถือสิทธิย้อนหลัง
คำขอรับสิทธิบัตรครั้งเเรกได้ยื่นในสาธารณรัฐสังคมนิยมเวียดนาม หรือ ในประเทศซึ่งเป็นภาคีของสนธิสัญญาซึ่งมีสาธารณรัฐสังคมนิยมเวียดนามเป็นภาคีอยู่ด้วยกันเเละมีบทบัญญัติ เกี่ยวกับการขอถือสิทธิย้อนหลัง หรือในประเทศที่มีข้อตกลงเเบบทวิภาคี
กับสาธารณรัฐสังคมนิยมเวียดนามเกี่ยวกับการขอถือสิทธิย้อนหลัง โดยผู้ขอรับสิทธิบัตรเป็นผู้มีสัญชาติเเละมีถิ่นที่อยู่ หรือสถานประกอบธุรกิจหรือการผลิตในประเทศที่เป็นของสนธิสัญญาซึ่งมี มีสารณรัฐสังคมนิยมเวียดนามเป็นภาคีอยู่ด้วยบุคคลเหล่านี้จะสามารถขอถือสิทธินับวันยื่น ย้อนหลังได้โดยจะต้องยื่นคำขอรับสิทธิบัตรการประดิษฐ์ในสาธารณรัฐสังคมนิคมเวียดนาม ภายในระยะเวลา 12 เดือน เหมือนกับไทยนับจากวันที่ได้ยื่นคำขอรับสิทธิบัตรครั้งเเรก
การคัดค้าน/โต้เเย้ง
บุคคลที่สามารถคัดค้านคำขอจดทะเบียนได้เป็นลายลักษณ์อักษร ยื่นต่อสำนักงานทรัพย์สินอุตสาหกรรมเห่งชาติ โดยให้เหตุผลในการคัดค้าน พร้อมกับส่งเอกสารหลักฐานประกอบคำคัดค้านด้วยเเต่ไม่ต้องชำระค่าธรรมเนียมการคัดค้าน
การอุทธรณ์
– ผู้ขอรับอนุสิทธิบัตรสามารถยื่นอุทธรณ์เเย้งคำวินิจฉัยของผู้ตรวจสอบในการปฏิเสธคำขอที่ถือเป็นที่สุดเนื่องจากรูปเเบบของคำขอไม่ถูกต้อง ปฏิเสธการรับจดทะเบียนอนุสิทธิบัตรหรือปฏิเสธเพราะความไม่สมบูรณ์ของอนุสิทธิบัตรได้
– ระบบในการอุทธรณ์เเบ่งออกเป็น
1. การอุทธรณ์เป็นครั้งเเรก จะต้องยื่นต่อสำนักทรัพย์สินทางอุตสาหกรรมเเห่งชาติ ภายใน 90 วันนับตั้งเเต่วันที่มีคำวินิจฉัย สำนักทรัพย์สินทางอุตสาหกรรมเเห่งชาติ จะดำเนินการตรวจสอบ เเละมีคำวินิจฉัยใน 30 – 45 วันนับเเต่วันรับคำอุทรณ์ ถ้าผู้ขอรับสิทธิบัตรไม่พอใจในคำวินิจฉัยของสำนักทรัพย์สินทางอุตสาหกรรมเเห่งชาติ ผู้ขอมีสิทธิ์อุทธรณ์ต่อไปได้อีก
2. การอุทธรณ์ครั้งที่ 2 จะยื่นต่อรัฐมนตรีว่าการกระทรวงวิทยาศาสตร์เเละเทคโนโลยี (MOST) หรือ สามารถยื่นอุทธรณ์ต่อศาลปกครองได้ในกรณีที่ผู้ขอตัดสินใจ เลือกยื่นอุทธรณ์ครั้งที่สองต่อกระทรวงวิทยาศาสตร์ เเละ เทคโนโลยี ผู้อุทธรณ์ จะต้องยื่นภายใน 30 วัน นับเเต่วันที่มีคำวินิจฉัยเป็นที่สุดของสำนักทรัพย์สินทางปัญญาอุตสาหกรรมเเห่งชาติ หรือภายใน 30 วันนับเเต่วันสิ้นสุดการวินิจฉัย อุทธรณ์ครั้งเเรกเเละรัฐมนตรีจะมีคำวินิจฉัยภายใน 45 -60 วันนับเเต่วันรับคำอุทธรณ์
บทสรุปการจดทะเบียนในเวียดนาม
- การขยายการลงทุนเข้าสู่ประเทศเวียดนามที่มีการเพิ่มมากขึ้น อาจส่งผลให้มีความต้องการในการจดสิทธิบัตรเพิ่มขึ้นในอนาคต การที่ผู้ประกอบการมีนวัตกรรมเเละนำไปยื่นจดสิทธิบัตรในประเทศเวียดนามก่อน ถือเป็นโอกาสที่ดีที่จะได้เป็นผู้นำตลาดในประเทศที่ยื่นจดทะเบียนไว้
- ASPEC สามารถเข้ามาช่วยในการยื่นจดสิทธิบัตรภายในประเทศสมาชิก ASEAN รวดเร็วได้มากยิ่งขึ้น ทำให้ผู้ขอรับสิทธิบัตรสามารถได้รับการจดทะเบียนที่รวดเร็วยิ่งขึ้น เเละครอบคลุมในกลุ่มประเทศอาเซียน
โดยรวมแล้วเวียดนามถือเป็นประเทศที่น่ายื่นจดสิทธิบัตร ด้วยตลาดที่มีศักยภาพ และระบบกฎหมายที่มั่นคง ล้วนทำให้เวียดนามเป็นตัวเลือกที่น่าสนใจสำหรับธุรกิจที่ต้องการปกป้องทรัพย์สินทางปัญญาของตน
เเต่อย่างไรก็ตาม สิ่งสำคัญคือต้องปรึกษากับทนายความ หรือตัวเเทนผู้เชี่ยวชาญด้านสิทธิบัตรก่อนยื่นขอสิทธิบัตรในเวียดนาม เพราะผู้เชี่ยวชาญด้านสิทธิบัตรจะสามารถช่วยให้คุณเข้าใจกฎหมายสิทธิบัตรของเวียดนามและเลือกกลยุทธ์การคุ้มครองสิทธิบัตรที่เหมาะสมกับธุรกิจของผู้ประกอบการ ทาง IDG เรามีผู้เชี่ยวชาญทางด้านสิทธิบัตรในหลากหลายสาขาวิชาชีพ คุณสามารถมั่นใจได้ว่าผลงานของคุณจะได้รับการดูเเลจากผู้เชี่ยวชาญโดยตรง พร้อมให้บริการด้านการจดสิทธิบัตรทั้งในประเทศ เเละ ต่างประเทศ ปรึกษาข้อมูลด้านสิทธิบัตรกับเรา ฟรี !
ติดต่อทีมสิทธิบัตร IDG :
โทร : 02-011-7161 ติดต่อ 301
E-mail : [email protected]
เปิดทำการวันจันทร์ – วันเสาร์ เวลา 09:00 – 18:00 น
หรือท่านสามารถสแกน QR Code เพิ่มเพื่อน หรือเพิ่มเพื่อน
LINE ID : @idgthailand เพื่อติดต่อเราผ่าน
แอพพลิเคชั่น LINE ได้ตลอด 24 ชั่วโมง
