ทรัพย์สินทางปัญญาเบื้องต้น มีอะไรบ้าง กี่ประเภท

ทรัพย์สินทางปัญญาในปัจจุบัน แบ่งออกเป็น 2 ประเภท ได้แก่ ลิขสิทธิ์ (Copyright) และทรัพย์สินทางอุตสาหกรรม (Industrial Property) ซึ่งเรื่องลิขสิทธิ์อาจเป็นเรื่องที่เราได้ยินบ่อย ๆ ส่วนทรัพย์สินทางอุตสาหกรรมคนส่วนใหญ่อาจไม่คุ้นหูมากนัก แต่หากสิ่งที่มีอยู่รอบตัวเราในชีวิตประจำวันนั่น ล้วนจะเป็นทรัพย์สินทางอุตสาหกรรมทั้งสิ้น 

1. ลิขสิทธิ์ (Copyright)

หมายถึง สิทธิแต่เพียงผู้เดียวของเจ้าของลิขสิทธิ์ที่จะกระทำการใดๆ กับงานที่ผู้สร้างสรรค์ได้ทำขึ้น ไม่ว่างานดังกล่าวจะแสดงออกในรูปแบบอย่างใด โดยประเภทของงานอันมีลิขสิทธิ์ที่กฎหมายกำหนดไว้ ทั้ง 9 ประเภท (อ่านเพิ่มเติม : ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับการจดแจ้งลิขสิทธิ์ )

2. ทรัพย์สินทางอุตสาหกรรม (Industrial Property)

หมายถึง ความคิดสร้างสรรค์ของมนุษย์ที่เกี่ยวกับสินค้าอุตสาหกรรมต่างๆ ความคิดสร้างสรรค์นี้อาจเป็นความคิดในการประดิษฐ์คิดค้น ซึ่งอาจจะเป็นกระบวนการหรือเทคนิคในการผลิต ที่ได้ปรับปรุงหรือคิดค้นขึ้นใหม่หรือการออกแบบผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรมที่เป็นองค์ประกอบและรูปร่างของตัวผลิตภัณฑ์ นอกจากนี้ยังรวมถึงเครื่องหมายการค้า ความลับทางการค้า การคุ้มครองพันธุ์พืช แบบผังภูมิของวงจรรวม และสิ่งบ่งชี้ทางภูมิศาสตร์ เป็นต้น โดยทรัพย์สินทางอุตสาหกรรมแบ่งออกได้ดังนี้

• สิทธิบัตร (Patent)

  เป็นการคุ้มครองการคิดค้นสร้างสรรค์ที่เกี่ยวกับการประดิษฐ์ (Invention) หรือ การออกแบบผลิตภัณฑ์ (Industrial Design) ที่มีลักษณะตามที่กฎหมายกำหนด ซึ่งแบ่งออกได้เป็น 3 ประเภท (อ่านต่อ :การจดสิทธิบัตรเบื้องต้น )

ตัวอย่างสิทธิบัตร

• เครื่องหมายการค้า (Trademark)

  หมายถึง เครื่องหมาย สัญลักษณ์ หรือตรา ที่ใช้กับสินค้าหรือบริการ  (อ่านต่อ : การจดเครื่องหมายการค้าเบื้องต้น )
  
  ตัวอย่างเครื่องหมายการค้า
  
  

 

• ความลับทางการค้า (Trade Secrets) 

  ข้อมูลการค้าซึ่งยังไม่เป็นที่รู้จักกันโดยทั่วไป โดยเป็นข้อมูลที่มีมูลค่าในเชิงพาณิชย์ เนื่องจากข้อมูลนั้นเป็นความลับ และมีการดำเนินการตามสมควรเพื่อทำให้ข้อมูลนั้นปกปิดเป็นความลับ

ตัวอย่างความลับทางการค้า เช่นสูตร Coca-cola

• ชื่อทางการค้า (Tradename)

  หมายถึง ชื่อที่ใช้ในการประกอบกิจการ

ตัวอย่างชื่อทางการค้า เช่น ไทยประกันชีวิต ขนมบ้านอัยการ เป็นต้น

• สิ่งบ่งชี้ทางภูมิศาสตร์ (Geographical Indication)

  สัญลักษณ์ หรือสิ่งอื่นใดที่ใช้เรียกหรือใช้แทนแหล่งภูมิศาสตร์และสามารถบ่งบอกว่าสินค้าที่เกิดจากแหล่งภูมิศาสตร์นั้น เป็นสินค้าที่มีคุณภาพ ชื่อเสียง หรือคุณลักษณะเฉพาะของแหล่งภูมิศาสตร์ดังกล่าว

ตัวอย่างสิ่งบ่งชี้ทางภูมิศาสตร์ เช่น ข้าวหอมมะลิ ทุ่งกุลาร้องไห้ ผ้าไหมยกดอกลำพูน ส้มโอนครชัยศรี ไข่เค็มไชยา เป็นต้น

• แบบผังภูมิของวงจรรวม (Layout – Designs Of Integrated Circuit)

  หมายถึง แบบ แผนผัง หรือภาพที่ทำขึ้น ไม่ว่าจะปรากฏในรูปแบบหรือวิธีใดเพื่อแสดงถึงการจัดวาง และการเชื่อมต่อของวงจรไฟฟ้า

ตัวอย่างแบบผังภูมิวงจรรวม เช่น ตัวนำไฟฟ้า หรือตัวต้านทาน เป็นต้น